فناوری بلوتوث به بخشی ضروری از زندگی ما تبدیل شده است؛ به طوری که استفاده بسیاری از لوازم جانبی کالاهای هوشمند مانند ساعتهای هوشمند، هندزفری های بی سیم، موسها و هدست های بیسیم، از طریق فناوری بلوتوث امکان پذیر است.
بلوتوث یک فناوری ارتباط وایرلس یا بیسیم است که به کمک آن میتوانید به ارسال اطلاعات بین دستگاههای مختلف بپردازید. تفاوت آن با دیگر انواع ارسال اطلاعات مانند موج رادیویی استفاده شده توسط ایستگاههای رادیویی یا ماوسهای وایرلس این است که فرکانس موج ارسالی این فناوری به صورت مدام در حال تغییر است و به این دلیل برد ارسال اطلاعات آن بسیار کمتر از موجهای رادیویی ثابت است.
اکثر دستگاههای بلوتوث دارای حداکثر برد ۱۰ متر هستند و دلیل استفاده از کلمه حداکثر این است که این برد با وجود موانع فیزیکی مانند دیوار در مسیر این موج کوتاهتر میشود.
امروزه این فناوری اکثراً برای اتصال تلفنهای همراه به اسپیکرهای همراه و هندزفریهای وایرلس مورد استفاده قرار میگیرد.
تفاوت نسخه های مختلف بلوتوث
نسخه بلوتوث 1.0 – ،1.2
اولین نسخه بلوتوث بود که در سال 1999 ارائه شد. این نسخه انتقال داده با حداکثر سرعت در حدود 732.2 کیلوبایت بر ثانیه انجام می شد. علاوه بر این محدوده اتصال بین دو دستگاه فقط تا 10 متر امکان پذیر بود. بلوتوث 1.1 دو سال بعد یعنی در سال 2001 با بهبود فرایند جفت گیری و سازگاری با سایر دستگاه ها ارائه شد. در سال 2005، نسخه بلوتوث 1.2 ارائه شد که دستگاه های زیادی مانند برخی از هدست های بی سیم، تلفن های همراه، لپ تاپ ها، دوربین های دیجیتال و … به این فناوری مجهز شدند. در بلوتوث نسخه 1.2، افزایش سرعت انتقال داده به 1 مگابیت در ثانیه افزایش یافت و قابلیت شناسایی و جفت شدن سریع تر در دستگاه ها بهبود پیدا کرد.
نسخه بلوتوث 2.0 – 2.1
تفاوت نسخه های بلوتوث 2 به مراتب نسبت به نسخه 1 بیشتر بود. بلوتوث ورژن 2.0 که در سال 2005 عرضه شد، با رمزگذاری سه بیتی، سرعت انتقال داده را از یک مگابیت، به 3 مگابیت در ثانیه رساند. در این نسخه، مدیریت بهتری به روی اختلالات انجام شد و مشکلات کاهش چشمگیری پیدا کرد. این در حالی است که نسخه بلوتوث 2.1 در سال 2007، نسخه قبلی را از همه جهات بهبود داد. این نسخه با اضافه کردن جفتسازی ساده امن (Secure Simple Pairing)، افزایش حد فاصل برد بلوتوث تا 33 متر و اجباری شدن رمزگذاری، یک جفت سازی ایمن و در عین حال سریع را به کاربران ارائه داد.
نسخه بلوتوث 3.0
یکی از مهم ترین تغییرات بلوتوث نسخه 3.0 قابلیت استفاده از اتصال Wi-Fi برای انتقال داده بود که با این کار، سرعت انتقال داده تا 24 مگابیت بر ثانیه افزایش پیدا کرد. این نسخه که در سال 2009 ارائه شد، امکان انتقال بهتر داده های صوتی و ویدیویی را فراهم کرد. نقطه ضعف بلوتوث 3.0 مصرف انرژی بالای آن بود که به سرعت باتری دستگاه های دارای بلوتوث را خالی می کرد اما در نسخه 4 که در ادامه درباره آن صحبت می کنیم، تمام این مشکلات برطرف شد.
عملکرد نسخه بلوتوث 4.0 – 4.2
بلوتوث نسخه 4.0 با نام Smart Bluetooth یعنی بلوتوث هوشمند عرضه شد. این نسخه کم مصرف که در سال 2010 ارائه شد، به دستگاههای کوچکتر مانند ردیاب های تناسب اندام، سمعک و هدفون ها اجازه میداد تا با مصرف انرژی کمتری، پروسه جفت شدن با دستگاه بلوتوثی را انجام دهند. در واقع نسخه 4.0 توانست، نقطه ضعف ورژن قبلی را پوشش دهد و با معرفی کدک aptX، انتقال داده های صوتی را هم بهبود بخشید. علاوه بر این دامنه اتصال یا همان برد بلوتوث تا 60 متر افزایش یافت که به کاربران اجازه می داد تا در فاصله های دورتر نیز اتصال پایداری داشته باشند.
ورژن 4.2 بلوتوث نیز برای اینترنت اشیا طراحی شد. به این صورت که ظرفیت بسته و محدوده انتقال داده برای دستگاه های IoT را تا 10 برابر افزایش داد. همچنین این ورژن از نسخه کم مصرف شبکه شخصی بی سیم (IPv6 (6LoWPAN نیز پشتیبانی می کند که میلیاردها دستگاه را قادر می سازد، یک آدرس IP منحصر به فرد داشته باشند.
مشخصات ورژن بلوتوث 5.0 – 5.2
نسخه بلوتوث 5.0 در سال 2016 منتشر شد که در جهت بهبود نسخه 4.2، عملکرد بهتری برای دستگاه های IoT داشت. سرعت انتقال داده ها در نسخه 5.0 تا 8 برابر افزایش یافته است که باعث می شود انتقال داده های بیشتری در زمان کوتاه امکان پذیر باشد.
بلوتوث نسخه 5.0 با افزایش برد تا 240 متر، می تواند کل خانه، آپارتمان یا حتی ساختمان های کوچک را به هم متصل کند. همچنین با اضافه کردن کدک ارتباطی LC3 که یک پروتکل صوتی جدید است، داده های صوتی با نرخ بیت کمتر و بدون کاهش کیفیت صدا منتقل می شود. یکی از ویژگی های مهم نسخه 5.0، پذیرش دستگاه های Beacon است. در واقع Beacon ها، دستگاه های بی سیم کوچکی هستند که در بلوتوث 5 نصب شده اند و دائما امواج رادیویی ارسال می کنند. این دستگاه ها، باعث می شوند تا شانس اتصال ضعیف کاهش پیدا کند.
ورژن 5.2 همچنین یک پروتکل Enhanced Attribute را ارائه می دهد که امکان انجام تراکنش های موازی بین دو دستگاه بلوتوث را به طور همزمان فراهم می کند. این ویژگی را قطعا بدون اینکه متوجه آن شوید، بارها استفاده کرده اید. برای مثال این ویژگی برای زمانی است که شما به صورت همزمان ساعت هوشمند و هندزفری بی سیم خود را به گوشی خود متصل کرده اید و از هر دو به صورت همزمان استفاده می کنید.